Meisjes Zoals Ik
Op welke manier beïnvloed de mate van acceptatie en discriminatie door autochtone Nederlanders de mate van de geïntegreerde duale identiteit onder jongeren en hoe breng je hier positieve verandering in? Het project 'Meisjes Zoals Ik' visualiseert de zoektocht naar dit antwoord. Het werk is een serie dubbel portretten waarin ik in de huid kruip van mijn vriendinnen. Deze meiden hebben allemaal een duale identiteit, een identiteit gevormd door de Nederlandse cultuur en een buitenlandse cultuur. Ondanks dat we in een zogenaamde multiculturele samenleving leven in Nederland, wordt een duale identiteit vanaf de zijlijn niet volledig geaccepteerd.
Uit onderzoek is gebleken dat er integratie (duale identiteit) of segregatie (eenzijdige etnische identificatie) onder etnische minderheden is. Dit hangt af van de mate waarin de eigen gemeenschap druk uitoefent om loyaal te blijven aan je afkomst en niet te “vernederlandsen”. Het hangt ook af van de positie die de eigen groepering inneemt in de Nederlandse maatschappij. Van de acceptatie en openheid die de Nederlandse maatschappij inneemt en in welke mate waarin de 2 afkomsten te verenigen zijn.
In een poging om de mate waarin een dubbele identiteit geaccepteerd wordt te verhogen, kroop ik in de huid van mijn vriendinnen. De intentie is om een verandering van gedachte bij de kijkers te creëren door middel van een positieve belichting van het onderwerp. Vooroordelen verkleinen de optie tot gelijke kansen. En de enige manier om vooroordelen te omzeilen is door kennis te maken. Door de beelden en de persoonlijke interviews van al mijn vriendinnen, probeer ik dit te realiseren.
DEVENEY
Ik ben Deveney, me achternaam is Fraser. Ik ben inmiddels 23 jaar. Me afkomst is Surinaams-Indonesisch. Momenteel werk ik in een bedrijf dat aan inkopen en verkopen doet. Dus wev erkopen tweedehands items. Ik ga niet meer naar school, dat wil ik inmiddels wel weer gaan doen. Alleen ik ben nog aan het zoeken wat nou echt bij mij pas,dat vind ik wel moeilijk vandaar dat ik in de tussentijd gewoon aan het werk ben voordat ik aan een studie begin. Ik heb inmiddels al 4 jaar een vriend, hij is van Surinaams-Nederlandse afkomst en hij is 24 jaar. Ik woon momenteel in Amsterdam-Zuidoost. Ik ben hier ook opgegroeid. Ik woonde eerst in Hoptille en op mijn 10e zijn wij verhuist naar Purmerend, daarna ben ik verhuisd naar Holendrecht. Maar ik ga bijna elke dag nog wel naar mijn ouders, haha.
Als iemand anders jou zou moeten omschrijven, wat zouden ze danover je vertellen?
De meeste mensen vinden mij een lief meisje, grappig en spontaan. Ik ben van mezelf iemand die echt aan moet kijken hoe een ander is en op die manier kan ik mezelf zeg maar aanpassen aan een ander. Ik ben ook wel neutraal. Dat dat is wel iets wat ik echt van mijn ouders heb. Maar als iemand gesloten naar mij toe is dan zal ik hetzelfder eageren. En ook niet forceren een gesprek eruit te halen. En als iemand heel spontaan is dan kan ik me daar best snel op aan passen. Op werk ben ik gewoon mezelf, kijk ik ook aan hoe een ander is maar ik zorg wel dat ik het professioneel houd. Als ik merk dat iemand niks van mij moet hebben, dan ben ik er ook snel klaar mee maar ik ga dan wel zorgen dat er professioneel wel gecommuniceerd kan worden.
Mijn familie is heel open, maar ik ben ook wel streng opgevoed. Vooral mijn vader wat betreft jongens. Ik vond het ook heel moeilijk om te vertellen dat ik iemand leuk vond. Maar naarmate ik ouders werd en toen ik wist hoe of wat. Heb ik ook gezegd, luister ik ben zo en zo opgevoed door jullie, ik kan alles aan jullie kwijt, ik vind dat jullie gewoon vertrouwen moeten hebben in mij. En inmiddels kunnen we het over alles hebben. Daarnaast hebben ze me ook echt geleerd te praten met u en respect te hebben voor anderen. Dat is ook wel belangrijk in de Surinaamse cultuur. Sommige dingen zijn in de Surinaamse cultuur voor mijn gevoel nog wel echt taboe. In de Nederlandse cultuur heb je vrijheid van meningsuiting en is er veel meer ruimte voor discussie. En in de Surinaamse cultuur is het snel nee. Daar is, van wat ik zie, geen ruimte voor die discussie. Vooral bij de oudere kan je sommige dingen niet zeggen. Ook al bedoel je het goed. Ze zijn dan kortaf en zeggen dingen als: “Je wilt het niet doen? Oké dan niet.” Ze zijn al heel snel klaar en zetten er een punt achter, terwijl je denk ik bij de Nederlandse cultuur nog de vraag krijgt hoezo niet? Dat is wel iets wat ik later zelf anders aan zal pakken. Ik wil bij mijn kinderen een situatie creëren waarin ze meer keuze hebben, maar wel als het met respect gaat en als ze het kunnen verantwoorden. Dus dat is wel iets wat ik dan in de Nederlandse cultuur heb geleerd. Maar zelf ervaar ik niet veel verschillen. Ik voel me ook nooit gediscrimineerd, maar hou me daar ook niet zo mee bezig. Ondanks dat zeg ik wel altijd dat ik Surinaams ben, haha. Geen idee waarom.
FIONA
Ik ben Fiona Hennen, ik woon in Alkmaar en ben hier ook geboren en getogen zoals je dat zegt. Mijn afkomst is Maltees en Nederlands. Ik ben tweetalig opgevoed. Nederlands en Engels. Beide talen zijn ook mijn moedertalen. Ik ben echt met beide talen opgevoed en kan niet zeggen wat nou echt mijn eerste taal is want dat zijn ze beide eigenlijk. Beide spreek ik heel erg goed. Misschien dat ik de ene schriftelijk beter kand an de ander maar spreken is het gelijk. Ik ben nog aan het studeren voor docent Engels. Dat heb ik bijna afgerond, ik hoef ook niet meer naar school ik moet alleen nog een paar dingen af maken, maar ik ben bijna klaar. Ik werk nu op een middelbare school als onderwijsassistent. Ik ben eigenlijk een verzuimcoördinator. Dus ik hou het verzuim bij van alle leerlingen, onderbouw en bovenbouw. Dus alle kinderen die niet aanwezig zijn geweest, ziek zijn of te laat komen, dat houd ik allemaal bij. Ik heb hiervoor ook contact met ouders, om te vragen waarom bijvoorbeeld hun zoon of dochter te laat is. Daarnaast werk ik ook in de bibliotheek op het leercentrum. Dit is iets wat ik tijdelijk wil gaan doen om het onderwijs vanuit een ander perspectief te bekijken, maar uiteindelijk wil ik wel gewoon voor de klas staan. Maar ik vind het wel een mooie start in het onderwijs om me zo zeg maar ergens aan te bekwamen. Dus ja,dat ben ik.
Ik HOU van shoppen. Ik denk dat als nu iemand aan me vraagt: ik geef je een groot bedrag, wat zou je daar meedoen? Dan ga ik kleding kopen. Ben gek op. Ik draag ook elke dag wat anders. Kijk schoenen en een broek is wat anders. Maar daar boven is altijd iets anders.Ik hou ook van muziek luisteren. Ik maak me namelijk soms ook best wel druk. Ik ben af en toe echt een stresskip. En muziek is dan zo therapeutisch voor mij,dan kan ik echt aan niks denken. Dat vind ik echt heerlijk. Ik luister dan vooral naar hiphop en rnb. Maar ik hou ook heel erg van pop, bijvoorbeeld top 40. Bepaalde nummers vind ik heel leuk en ik ken ook heel veel nummers dan uit mijn hoofd. Dans, dansen ben ik echt gek op. Als ik uitga kan ik echt niet stilstaan. En als ik dat met mensen ben die dat niet doen, dan ga ik gewoon dansen, dat maakt me niet uit. Fotografie vind ik heel erg leuk. Ik wil ook eigenlijk nog een mooie camera kopen en daar echt iets mee doen. Ik ben gek opdieren, daar kan ik heel vrolijk van worden. Vooral katten, als ik er een zie kan ik helemaal vrolijk worden. Oppassen vind ik ook leuk om te doen. Ik ben 24 maar ik vind dat nog steeds leuk om te doen. Ik wil later dus ook kinderen, nu nog lang niet maar dat wil ik zeker. Ik vind kinderen zo leuk, behalve als ze verwend zijn haha. Ik vind het ook leuk om met vrienden en familie te zijn, op vakantie te gaan. En dan ga ik natuurlijk vaak naar Malta. Als ik niet naar Malta ga vind ik het leuk om naar steden te gaan, cultuur te proeven. Om te kijken hoe het daar is. En dan apart van steden bekijken en op vakantie gaan vind ik geschiedenis ook heel erg leuk. Ik vind het ook geweldig om documentaires te kijken en dan wil ik weten hoe dat vroeger is gegaan. Dat vind ik echt interessant. Ik moest voor mijn opleiding ook geschiedenis leren over Amerika en Verenigd Koninkrijk en dat vond ik echt heel erg leuk.
Weet je waar dat vandaan komt?
Ja, van mijn vader. Mijn vader weet echt bijna alles van geschiedenis. Ik was vroeger op de middelbare school niet echt goed in geschiedenis. Omdat je dan al die jaartijden moest kennen endat wist ik soms niet uit mijn hoofd, maar ik kon wel precies vertellen wat er gebeurd was in die tijd. Ik kan dan wel tijdperken opnoemen, maar ik vind het gewoon heel erg interessant. Films kijken, ik denk dat ik wel 1 keer in de week een film kijk. Dat vind ik gewoon heerlijk, dan denk ik ook echt aan niks. Tenzij het een zielige film is, dan ga ik huilen haha.
Ik denk dat als mensen denken aan Fiona, dat ze denken aan vrolijk. Ik hou ook echt van grapjes, ik maak zelf ookvaak grapjes en dan ga ik zelf lekker stuk ook al vind niemand anders het grappig. En denk ook dat anderen zeggen: als je d’r nodig hebt dan is ze er. Ik denk dat ze ook zeggen dat ik me vaak druk maak en dat, dat helemaal niet nodig is. En op mijn werk denk ik ook wel dat ze vinden dat ik vrolijk ben. Ook dat ik alles heel erg precies doe. Ik ben wel echt perfectionistisch. Niet overdreven, maar ik wil het beste behalen wat ik kan. Als ik iets niet goed heb gedaan dan kan ik ook wel opnieuw beginnen.
Mijn ouders hebben me op een hele warme manier opgevoed. Beleefd zijn, vrolijk, mijn ouders zijn ook heel erg positief. Als ik dan een onvoldoende haalde werden ze ook nooit boos. Maar gingen ze opzoek naar een oplossing en vroegen ze zich af hoe dat kwam. En mijn ouders waren ook altijd hartelijk, als ik dan thuis kom dan zeggen ze: “Hee, je bent er weer!” Dus dat vrolijke zit echt in de familie. Niet alleen mijn ouders, ook mijn oma, opa, nichtjes en zus zijn ook zo. Ik denk ook wel dat het iets Maltees is. Maltese mensen zijn heel erg warm en open. Je bent er altijd welkom. Dat is dan wel echt mijn moeders kant. Ook wel mijn vader want hij is altijd vrolijk ook. Maar het verwelkomen is wel echt iets Maltees.
Het is heel grappig, als ik in Nederland ben denken ze dat ik ergens anders vandaan kom. Iets exotisch of ietsgemixt. Maar ik ben voor hen dus niet een echte Nederlander. En in Malta zien ze me als een Nederlander. Omdat ik voor hun heel erg blond ben. Ik heb gewoon bruin haar maar ik zie er niet typisch Maltees uit. Echt een mengelmoesje ben ik, wel blauw ogen maar niet spierwit. Momenteel ben ik wel redelijk wit trouwens, haha. Maar ik vind het dus wel grappig om te zien. In Malta zeggen ze: “Oh you look so Dutch”. En in Nederland vragen ze zich af waar ik vandaan kom. In Malta voel ik me ook wel langer dan de rest.
Als je daar bent voel je, je dan anders?
Nee, dan voel ik me heel Maltees. Want me opvoeding is heel erg hetzelfde als mijn Maltese vriendinnen, qua, eten en praten. En manieren aan tafel bijvoorbeeld. Ook qua muziek. Met mijn Nederlandse vriendinnen heb ik ook wel overeenkomsten in opvoeding maar ik ken bijvoorbeeld totaal geen Nederlandse muziek. Hetzelfde als bijvoorbeeld Sinterklaas. Mijn moeder deed dat natuurlijk omdat we dat op school deden. Maar naarmate ik ouder werd vierden we alleen kerst. Maar mijn Nederlandse vriendinnen vieren dat nogsteeds met elkaar. Verder qua beleefdheid vind ik dat Nederlanders wel heel erg snel zeggen wat ze denken en dat ben ik niet gewend in mijn opvoeding. Ik denk wel even na. En dat kan soms heel bot overkomen en iemand raken. Soms is het niet erg, maar soms zeg ik ook weleens waarom zeg je dat?
Maar ondanks die verschillen voel ik me wel echt allebei, 50/50. Ik vind Nederland even mooi als Malta. Beiden hebben ook wel iets negatiefs, zo is erin elk land wel iets waarvan je denkt: dat kan wel anders. Ik voel me wel meer thuis in Malta als het aankomt op huiselijkheid. Maar Malta is heel klein en daar kent iedereen elkaar en ontkom je ook niet aan elkaar en in Nederland kan je jezelf wel makkelijk terugtrekken. Malta is zo’n klein eilandje dat je niemand kan mijden.
Voel je, je in Nederland weleens in een hokje gestopt?
Nee nooit eigenlijk. Ik denk dat omdat Malta ook een Engelse kolonie is geweest dat er niet zoveel verschillen zijn, het is natuurlijk heel erg westers. Maar ook Italiaans. Mensen denken ook vaak dat Malta bij Italië hoort. Dus ik hoor vaak hele positieve verhalen, het is voor hen een vakantieland. Dus negatieve vooroordelen zijn er dan niet zo snel. Mensen willen er graag naartoe op vakantie, ik ook! Ik ga er graag heen, maar ik ga ook graag weer naar huis. Het is voor mij mijn 2e thuis. Mijn vriendinnen werken dan wel allemaal daar, maar dan doe ik gewoon mijn eigen ding thuis.
MAUDIE
Kan je me vertellen wie je bent?
Ik ben Maudie. Ik ben 22 jaar. Mijn ouders komen uit Hoofddorp maar ik woon op mezelf in Amsterdam, Amsterdamoost. “Ik vind het hier heel leuk, haha”. Hoofddorp is heel dichtbij Amsterdam, dus altijd als ik uit ging dan ging ik ook naar Amsterdam, of Haarlem, maar meestal Amsterdam. Dus voor mijn gevoel ben ik hier al mijn hele leven. Ik studeer tandheelkunde, zit nu in mijn 3e jaar.
Ik ben Chinees-Indonesisch en ook Nederlands. Mijn vader heeft Nederlands bloed, hij is ¼ Nederlands. En verder is hij Chinees-Indonesisch en mijn moeder is echt half chinees-half Indonesisch. Dus ik ben een mix van alles. Het is wel echt anders dan Indonesisch zijn of Chinees, want het is wel echt een aparte community. Qua geloof is het een afstroming van Boeddhisme, Confucius, ik weet niet of je dat kent. Het geloof gaat erover dat je, je voorouders vereerd en heel veel respect toont aan je grootouders. Dus niet echt een god, dus dat vind ik wel vet. Omdat je daarvan zeker weet dat het er is. Want die zijn natuurlijk gewoon je familie. En zij zijn je afkomst dus ze bepalen ook grotendeels wie je bent. En daarom vind ik het ook wel terecht dat je daar respect voor hebt. Dat is dan ook heel erg terug te zien in mijn cultuur en hoe ik ben opgegroeid. Dat je voorouders en je grootouders, je ouders, dat je daar heel veel respect voor hebt. Naar hun luisteren, omdat zij bovenaan staan. Maar dan uiteindelijk ga je puberen en dan doe je dat niet meer, haha. Nee mijn ouders zijn gelukkig heel chill.
Ik heb een zus, zij is 24. Ze studeert geneeskunde en scheikunde, volgens mij. Ze zit al in haar master coschappen. Ze is echt heel erg slim. En heeft daarnaast gewoon een sociaal leven. Daarnaast heb ik ook veel vrienden. We gaan elk weekend eigenlijk wel iets doen of gewoon een beetje chillen.
Laatst hebben we het op school gehad over je zwakke en sterke punten. En dat heb ik later ook besproken met vrienden en toen zeiden ze over mij, vandaar dat ik het nu zelf ook kan zeggen,dat ik vaak heel veel begrip toon. Ik kan iemand echt op z’n gemak laten voelen. Waar ik minder goed in ben is dat ik echt heel chaotisch ben. Dat is echt heel slecht. Net als laatst, toen kwam ik er op een verjaardag opeens achter dat ik rijles had in de ochtend. Ik ben niet rommelig, ik ben ook totaal niet materialistisch, dus heb niet veel spullen om een rommel te maken. Door mijn vrienden om mij heen doe ik wat aan mijn uiterlijk, anders zou het me ook niks boeien. Maar dat hele Instagram leven van gezien worden boeit me zo weinig. Ik ben ook veel bevriend met jongens en ik ben vaak “one of the guys”.
Mijn vrienden zeggen wel dat ik een warm persoon ben. Dat komt denk ik echt door mijn familie. Alleen in de Chinees-Indonesischecultuur is dat eigenlijk niet per se zo. Het is een hele kleine community. De chin-do community werd in Indonesië nooit echt geaccepteerd, onder andere omdat het geen moslims zijn. Maar de Chinees-Indonesiërs die in Nederland zitten, zijn echt gefocust op naar school gaan en het goed doen. Het is ook een hele kleine community in Nederland. Ik voel me zelf wel meer Indonesisch dan chinees. Want de Chinezen zijn heel erg anders dan Nederlanders en Indonesisch ligt er dichterbij. Ik spreek zelf geen Indonesisch, dat boeide me te weinig. Heb ik nu wel spijt van en misschien ga ik er nog wel tijd in steken. Maar uiteindelijk voel ik me het meeste Nederlands, omdat ik hier toch ben opgegroeid. Mijn vrienden zijn over het algemeen allemaal buitenlands. Maar ook misschien omdat ik de taal niet spreek. Uiteindelijk voel ik me alles en ook geen “echte” Hollander, misschien voel ik me dan gewoon een Amsterdammer. Ik hou echt van Nederland, zou hier nooit weg willen. Maar ik associeer me het meeste met de randstad omdat het daar niet uitmaakt wat je afkomst is. Ik heb alleen op de basisschool weleens te maken gehad met discriminatie of pesten. Want basisschool kinderen zijn sowieso vaak rot kinderen, haha. Maar dan werd er poepchinees geroepen. Dat vond ik wel erg vervelend. En bijvoorbeeld als je langs fietst, gaan ze Chinees tegen je praten, dat is wel echt kut. Verder hou ik me er niet zo mee bezig. Als je ouder bent heb je er in mijn ogen minder last van, vooral omdat ik dan opgegroeid ben ik Amsterdam en hier is iedereen wel chill. Als ik misschien in een dorp opgegroeid was, dan was het misschien anders geweest. Misschien was ik dan wel zo’n hockey-chinees geworden, die heb je toch altijd?
Heb je ooit zelf door je duale identiteit de vraag gehad, wie benik nou eigenlijk?
Nee echt nooit. Mijn omgeving is was altijd chill. Ik had maar 2 Nederlandse vrienden en de rest was allemaal ook heel divers. Ik vind de Nederlandse cultuur trouwens wel heel vet.
Ja, ik vraag me door dit project wel af: wat is nou eigenlijk de Nederlandse cultuur?
Ja snap ik, maar wat het voor mijv ooral betekend is gezelligheid. Ik heb bijvoorbeeld een Nederlandse vriend gehad en daar was ik altijd welkom en dat zou bij mij thuis echt niet kunnen. Dat vind ik echt Nederlands, dat je best snel in de familie opgenomen wordt. Daarnaast zijn ze heel direct maar ook aardig. Bijv. Als je chagrijnig kijkt, is er altijd wel een Nederlander, vooral op de markt, die zegt: “Kijk eens wat vrolijker”. En dat bedoelen ze gewoon leuk. Daarnaast is iedereen in Nederland heel erg gelijk voor mijn gevoel. In het beroepen veld wordt er echt gekeken naar je kwaliteiten. Dat vind ik wel heel goed. Ik vind ook wel dat er gelijke kansen zijn. Ik vind het wel lastig. Want over sommige minderheden zijn hardere vooroordelen, voor hen kan het lastiger zijn. Maar ik vind daarnaast wel dat erin Nederland zoveel kansen en mogelijkheden zijn. Dat je een kleine achterstand door je afkomst makkelijk kan overbruggen. Iedereen op de basisschool maakt dezelfde toets. Ik vind het nu ik het zeg wel kut klinken maar ik denk dat het zo wel werkt als je je goed aanpast. Volgens mij is het een feit dat als je als buitenlander hierheen komt dat je 1 punt achter staat. Dus je weet dat je harder moet werken, omdat je je natuurlijk eerst aan moet passen aan de hele Nederlandse maatschappij en werkmentaliteit. Ik ben wel echt tegen eenslachtofferrol. Hard werken en je best doen, dan kan je alles. Maar ik ben welecht links, dat moet je er wel echt in zetten.
KANITA
Mijn naam is Kanita Karisik, ikben 23 jaar oud. Ik woon samen met mijn ouders in Alkmaar en ik studeertandheelkunde in Amsterdam. Dus ik moet op de dagen dat ik naar school moet,v ia station reizen naar Sloterdijk en in principe ben ik daar dus gewoon snel. En ja wat ik al zei ik studeer nu dus tandheelkunde. Ja dat is een opleiding die ik heel graag wil doen. In het begin kon ik hem niet gelijk doen omdat het een loting studie is en ik werd een paar keer uitgeloot. Uiteindelijk is het gelukt dus ik ben heel blij dat het nu allemaal goed gaat. Ik zit nu in mijn 3e jaar van mijn bachelor en daarna moet ik nog 3 jaar master doen. Dus dat is nog even een tijdje bikkelen. Daarnaast ben ik af en toe bezig met wat fotoshoots. Ik ben in 2015 Miss Beauty of the Netherlands geweest. Dat was een hele leuke periode in me leven. Ik werd eerst Miss Beauty of Noord-Holland. Dat moet je tegen de overige 11 provincies van Nederlands zorgen dat jij de Miss vanNederland wordt. En 4 oktober 2015 kreeg ik de eer om dat te worden. Toen ben ik internationaal geweest voor Nederland. Dat was ook een hele bijzondere ervaring, heb ik 84 meiden mogen ontmoeten. En als ik naar mezelf kijk in die periode was ik er voor me gevoel niet helemaal klaar voor, want je weet pas wat je hebt gedaan als je terug bent. Dus ja ik denk dat als ik er nu heen zou gaan, ik heel anders in me schoenen zou staan. Ik liet het allemaal maar op mea fkomen en ik was me niet helemaal bewust van wat er allemaal speelt. Ja na die periode ben ik gewoon doorgegaan met me opleiding. Ik ben niet gestopt maar hebg ewoon geprobeerd het bij te houden en ik heb nu bijna 2 jaar een relatie met Kenan. Het is beetje een aparte relatie die wij hebben, want hij woont helaas niet in Nederland, hij woont in Bosnië. Dat is het land waar ik geboren ben. Ik ben zelf in Sarajevo geboren en mijn vriend woont 3 uur boven Sarajevo. Een beetje in het noorden. En ja we zien elkaar bijna iedere maand, soms 2 keer perm aand. We proberen elkaar gewoon zo vaak mogelijk te zien, in hoeverre dat mogelijk is. Het plan is om hem naar Nederland te laten komen zodat we een toekomst kunnen beginnen.
Ik ben in 1994 geboren in Sarajevo en dat is het jaar dat eigenlijk de oorlog is afgelopen in Sarajevo, nog niet helemaal in Bosnië want dat ging nog 2 jaar door. Dat is ook de reden dat wij naar Nederland zijn gevlucht. Ik, mijn ouders en 2 broers. Die periode in Nederland kan ik me eigenlijk niet heel goed herinneren, dat wij hierheen zijn gevlucht want ik was 2 maanden oud. Ik ervaar Nederland ook gewoon als land waar ik ben opgegroeid. In een dorpje, een vissersdorpje in Noord-Holland,E gmond aan Zee. Dus ja in die zin zie ik mezelf wel gewoon als Nederlandse. Maar me roots zijn liggen natuurlijk wel in Bosnië, de Balkan. En dat is natuurlijk ook een stukje thuis voor mij, of thuis voor mij net als Nederland. Dat is heel lastig uit te leggen. Maar ik spreek 2 talen en wissel ook heel snel tussen de 2. En als ik daar ben voel ik me thuis, ben ik heel blij en ga ik op bezoek bij me familie die daar nog woont. En daarom voelt het denk ik ook als thuis. En als ik weer terug in Nederland kom dan voelt dit ook weer als home. Ik heb hier heel veel vriendinnen. Ja het voelt beide als heel fijn aan.
Als ik zou moeten uitleggen wie Kanita is, dan zie ik mezelf als een wereld mens. Want ik zie mezelf niet per se als Nederlander of Bosniër, iemand die een bepaalde nationaliteit heeft. Ik voel me niet per se bij een land of groep horen. Dat komt denk ik gewoon doordat ik in Nederland woon, me roots heb ik in Bosnië. Daarnaast als iemand die heel erg om anderen geeft, een empathisch persoon. Ik vind dat ik mede daardoor behulpzaam ben. Verder ben ik wel temperamentvol, ik kan heftig boos zijn of fel zijn met mijn mening. Ik ben ook wel een control freak, als het gaat om logica of iets waar ik meer verstand van heb. Ik denk dat ik ook wel lief ben en mensen graag gelijk behandel en ook dat mensen zich op hun gemak voelen. In de liefde geef ik 100% dus ben ook wel liefdevol.
Mijn ouders hebben mij nooit laten vliegen, in de zin van zeggen dat ik de beste ben op het moment dat ik een 10 heb gehaald. Er werd mij altijd geleerd om bescheiden te blijven en dankbaar te zijn. Ik ben ook heel blij en dankbaar dat wij in Nederland wonen. Een land dat iedereen gelijke kansen biedt, als je ook die kansen pakt. Want je moet die kansen welp akken er komt niks vanzelf. Dat is ook iets wat mijn ouders mij en mijn broers hebben geleerd. We wonen in Nederland, als je, je best doet kan je heel ver komen, als je niks doet komt er niks van je terecht. In Bosnië is het economisch na de oorlog achteruitgegaan, dus er is heel veel werkeloosheid. Je hebt heel veel studenten die een goede opleidingen hebben genoten, rechten of geneeskunde en die komen dan niet aan debak. Omdat de zoon van de minister voorrang krijgt, er is veel corruptie en politieke spelletjes worden nog steeds gespeeld. Dus daar zijn de kansen niet echt gelijk en hier wel als je, je best doet. Dus ik ben daar heel dankbaar voor en ik denk dat het ook een eigenschap van mij is dat ik denk: oké, je hebt nu dit voor elkaar, bijv. die missverkiezing, daar was ik heel erg dankbaar voor dat ik dat heb mogen meemaken.
Ik hoor altijd dat ik goed Nederlands spreek en dat je nooit echt verschil hoort tussen mij en een autochtone Nederlander. Heel vaak weten mensen ook niet dat ik buitenlands ben of ze denken je bent half iets. Italiaans, Spaans... Maar ze weten nooit echt waar ik vandaan kom. Dus ik heb nooit echt gevoeld dat ik anders ben. Of dat ik als anders wordt gezien. Sowieso merk je dat heel weinig denk ik als je, je gewoon beschaafd gedraagt, niet regels overtreedt en laat zien dat je een normale burger bent. Dan zou dat eigenlijk niet hoeven bestaan. Dus ik heb het zelf nooit zo gevoelt, ik word vaak als Nederlandse beschouwd.
Als ik wel mijn afkomst zeg dan zeggen ze: “oh, oh dat had ik niet verwacht”. Ja die zien dan heel iets anders voor zich. Mensen weten ook vaak niet waar het ligt. Al zeg je Bosnië dat is natuurlijk een heel klein landje, maar al zeg je Kroatië, het buurland, dan associëren ze dat met de zee, vakantie. Maar ze weten niet wat het uiterlijk is. Je weet vaker wel van Marokkaanse mensen of Zweedse vrouwen wel wat hun afkomst ergens is. Maar bij ons is dat sowieso heel erg divers. Je hebt mensen met blauwe ogen blond haar en bruine ogen bruin haar. Ik ben ook een mix waardoor je het niet echt ziet.
Bosnië en Nederland heeft qua mentaliteit niet veel verschil. Hierdoor hebben wij ons ook niet heel erg aan hoeven passen. Voor de oorlog was het daar ook modern en liepen wij opzich niet achter op Nederland. Wij hebben het leven van een Nederlands gezin wel overgenomen door de werktijden, zoals bijv. de etenstijd om 18:00. In Bosnië eet je wel vaak rond 20:00, een beetje een mediterraan tijdstip. En ja dat is gewoon lekker.
Qua verschillen. Ik heb het zelf nooit echt getest maar de gastvrijheid, het cliché. Bij ons in Bosnië dan blijf je eten als je rond etenstijd in huis bent. En je gaat ook niet de deur uit als je niet gegeten hebt. Maar ik kies natuurlijk mijn vrienden ook uit omdat ze bij me passen, dus die gezelligheid en gastvrijheid is hetzelfde.
KAWSAR
Mijn naam is Kawsar Husseini. Ik ben 22 jaar. Ik heb een jaar rechten gestudeerd in Utrecht, dat vond ik echt helemaal niks aan. Dus besloot ik ermee te stoppen. Toen ben ik gaan werken voor mijn vader. En toen verkocht ik Perzische tapijten. Dit heb ik voor ongeveer 3 jaar gedaan. Toen had ik er op een gegeven moment genoeg van en ben ik in een hele andere industrie terecht gekomen, zonnepanelen. Toen heb ik zonnepanelen verkocht voor een Nederlands bedrijf. Dit vond ik heel erg leuk, ik ben ook wel echt gepassioneerd over duurzaamheid. Heel veel leuke ervaringen daarmee gehad. Dit heb ik voor ongeveer 3 jaar gedaan. Toen was ik dit ook weer zat en wilde ik graag naar het buitenland en heb ik een jaartje voor mijn vader gewerkt in Portugal. Hij heeft shisha barsin Portugal. En vorig jaar heb ik besloten te gaan werken in Dubai. Ik weet niet waarom, maar ik vind het een geweldige stad. Ik kreeg daar een baan aangeboden, maar die beviel mij niet erg. Ook al zou ik goed verdienen. Maar het zou fysiek en mentaal teveel voor me zijn. Wat ik toen besloten heb is, ik ga de 2 dingen die ik het leukste vind ik mijn leven combineren namelijk, technologie en juwelen. En toen kwam ik een jongen tegen in Amsterdam die metholografische projecties in de weer was. En alles wat technisch is en futuristisch vinden ze geweldig in het Midden-Oosten.
Wat ik heerlijk vind aan Nederland is, je kan alles doen wat je wilt. En dat is zo leuk als je een American Dream hebt. Mijn ouders hebben op een gegeven moment in Saoedi-Arabië gezegd tegen mij: “My child, one day we either go to Canada or America.” Maarja dat ging niet door en toen waren we in Amsterdam beland. Maar toen heeft mijn vader verteld; in dit land zal ik nooit opgeven want de overheid staat achter je. Als in, ze supporten je 100%. Je kan hier echt alles wat je wilt, probeer dat maar in een ander land te doen.
Veel allochtonen houden vast aan hun roots, dat snap ik, ik doet dit ook, Maar je bent nu op Nederlandse gronden, dus gedraag je ook een beetje Nederlands. Lach ze niet uit, maak ze eigen. Net als moeder altijd zei: “Win their hearts.” Kijk, ik voel me Nederlands omdat ik baast Herman en Rita woon. Ze heten écht Herman en Rita. Ik woon dan nu al ongeveer 5 maanden in Dubai, maar ik voel me hier zo thuis. Dit is mijn thuis. Ik mis hagelslag echt elke dag.
In Saoedi-Arabië is alles in vergelijking met Nederland overdreven en dat is wel altijd een soort van struggle geweest. En als ik in Dubai kom voel ik me wat dat betreft weer helemaal thuis. Laatst zei een vriendin, een Nederlandse vriendin. Je bent zo chill in de omgang. Je vindt nooit iets te veel moeite, je haalt me zo op met de auto. Dat is ook iets wat in Nederland anders werkt. Als ik dan iemand vroeg: “Wil je me ophalen?” Dan wordt daar moeilijk om gedaan maar in Saoedi-Arabië is dat zo normaal.
Mijn vader is half Afghaans, half Irakees en mijn moeder komt uit Iran. Mijn vader is heel Arabisch en heeft een beetje “schijt aan alles”, wat groffer eigenlijk en mijn moeder is heel erg sophisticated, spreekt goed Nederlands met een Iranees accent, draagt een mooi Iranees hoofddoekje en heeft altijd haar make up gedaan. Mijn vader is een echt hardwerkende man. Normen en waarden heb ik vooral geleerd van mijn moeder en het harde werken heb ik van mijn vader geleerd. En vooral als allochtoon ben je eigenlijk een tweederangsburger en moet je gewoon iets harder werken.
Maar even terug naar waar ik vandaan kom. Mijn ouders hebben elkaar door vrienden ontmoet en nadat ze getrouwd waren zijn ze verhuist naar Saoedi-Arabië, waar ik geboren ben. Ik denk dat ik in mijn leven 3 keer naar Afghanistan geweest ben. Maar de laatste keer dat we in Afghanistan waren, vielen letterlijk de bommen uit de lucht. Waarop me moeder besloot dat we moesten vertrekken. Ze kocht een ticket via Istanbul naar Amsterdam. Mijn vader was niet direct naar Nederland gekomen omdat er een bom was gevallen op Kabul, op het vliegveld. Tussen hem enons was er ongeveer 20 meter afstand en daartussenin was het plafond ingestort waardoor hij niet meer door kon lopen. Ik heb hem wel horen roepen dat hij nog leeft dus we wisten dat het goed was. Maar om te overleven moesten we wel het vliegtuig pakken. Toen zijn we dus naar Nederland gegaan zonder mij vader. Toen kwamen we in een asielzoekerscentrum in Zwolle terecht. Daarna kwamen we in een asielzoekerscentrum in Alkmaar terecht en daar heb ik heel kort op de Europese school in bergen gezeten en toen kregen we te horen dat we weer terug naar Zwolle moesten. 2 jaar later pas kwam mijn vader. Ik weet nog dat we een telefoontje kregen toen we in het asielzoekerscentrum in Zwolle. We denken dat je vader hier is. Dus toen moesten we hem identificeren.
Mijn vader is al zijn papieren kwijtgeraakt. En hij kon in de oorlog natuurlijk niet terug naar Afghanistan om zijn papieren aan te vragen. We hebben dus 2 jaar op mijn vader gewacht en mijn moeder zei op een gegeven moment we wachten nog 1 jaar en anders gaan we naar Canada. Maar gelukkig heeft hij het binnen 2 jaar gehaald.
Wat hij in die 2 jaar gedaan heeft is met vrachtwagens meerijden van Afghanistan naar Pakistan, geld maken en geld lenen van familie. Toen is hij naar Iran gegaan waar het heel streng is wat betreft vluchtelingen. Hij heeft ook vaak in de gevangenis gezeten, maar het is hem telkens gelukt daaruit tekomen. Hij heeft groente en fruit verkocht. Hij is op een gegeven moment naar Griekenland gegaan, waar hij een Nederlands voetbalteam zag dat opzoek was naar een sportmasseur. Hij heeft daar gewoon gedaan alsof hij een professionele sportmasseur was. Omdat hij geld móést maken. Toen heeft hij uiteindelijk het geld in een keer ontvangen.
Daarvan heeft hij een auto gehuurd en is hij naar Nederland gereden. En eenmaal in Nederland kon hij dus niet bewijzen wie hij was en werden wij gebeld doordat ze zijn naam herkenden en hij onze namen opnoemde. Maar net zoals mijn vader had ik ook geen papieren. En toen we net Nederland in kwamen hebben ze me naam genoteerd als Kawsar, terwijl je Kauthar schrijft. Maar daar hechten ze dan geen waarde aan. Ik kon ook vertellen wanneer ik jarig was, maar omdat ik geen bewijs had hebben ze gewoon maar 1juli opgeschreven, terwijl ik gewoon 2 augustus geboren ben.
Vervolgens konden we in een woning in Alkmaar waar ik voor het eerst naar een Nederlandse school ging. Ik was 10 of 11 en toen sprak ik dus geen woord Nederlands. En toen voelde ik me heel erg benauwd. Ik kon me niet uiten en kwam elke dag huilend thuis. “Mam, wat heb je me aangedaan?” Waarop me moeder natuurlijk zei: “Maak je geen zorgen, je gaat het leren.” En hoe ik Nederlands uiteindelijk heb geleerd is Harry Potter boeken lezen. De leraar zei schrijf elk woord op dat je niet begrijpt en dan gaan we die doornemen. En zo ben ik gaan groeien.
Kan je me in kenmerken vertellen wie je nu bent?
Ik ben wel extravert, luid. Niet per se formeel. Al mijn gesprekken, zelfs zakelijk zijn informeel. Dat vind ik heel belangrijk. En ik wil nooit mensen het gevoel geven dat ik me beter voel dan hen. Sociaal, gastvrij en begripvol.
Goed luisterend oor ook. Ik zie mezelf wel als moslim maar ik ben daarin wel heel vrij, ik ben het ook vaak niet eens met hoe mensen het geloof interpreteren. Heel veel regels zijn 1400 jaar geleden gemaakt. Maar ik drink bijvoorbeeld ook alcohol. En in mijn opvoeding ben ik beschermt opgevoed. Mijn vader belt me nog steeds elke dag wat ik aan het doen ben.
Maar op een gegeven moment ontdekte ik zelf dat er nog meer is in de buitenwereld. En daar heb ik ook wel een prijs voor betaald. Mijn relatie met mijn ouders is daardoor ook niet wat het was. Ik reis heel veel en doe wat ik leuk vind. En dat is dan de prijs die ik daarvoor betaal. Het begint nu wel bij elkaar te komen en mijn moeder begint het nu wel te zien. Maar toen ik wilde reizen vonden me ouders dat vreselijk. Maar ik heb gewoon een vlucht geboekt. En geleidelijk aan heb ik steeds meer die grens opgezocht. Als ik jonge meiden die in mijn situatie hebben gezeten zou kunnen aanspreken dan zou ik willen zeggen; ga nou wel je dromen achterna, het moeilijk voor je familie maar het is het waard. Je leeft maar een keer en doe alles wat je gelukkig maakt.
NILAY
Ik ben Nilay Avar. Ik ben 26 jaar. Ik ben geboren in Haarlem waar ik nog steeds woon. Ik woon momenteel met mijn ouders en mijn broertje. Ik heb bijna een huis gekocht (is ook wel leuk om te vertellen). Ik heb in Haarlem op de havo gezeten, daarna in Amsterdam aan de Hva gestudeerd, docent maatschappijleer. Tijdens mijn studie ben ik een half jaar weggeweest, naar curaçao, om daar een half jaar stage te lopen. Ik heb daar lesgegeven aan Havo-vwo-leerlingen. Daarna ben ik teruggekomen, studie afgerond. Toen wist ik eigenlijk niet wat ik wilde doen, dus heb ik besloten om verder te studeren. Ik ben verhuisd naar Rotterdam en daar heb ik eerst een pre-master bestuurskunde gedaan aan de Erasmus universiteit en vervolgens een master beleid en politiek. Vanuit mijn stage ben ik eigenlijk blijven werken waar ik nu werk. Dat is bij NUVIK in Den Haag en die doen alles qua nationalisering in het onderwijs. Daar ben ik momenteel projectleider mbo en daar zorg ik er eigenlijk voor dat de mbo-opleidingenbinnen Nederland internationaliseren. En hou ik me bezig met bijv. gelijkekansen voor leerlingen. Ik heb contact met ministeries, met gemeente en met mbo-scholen,docenten, coördinatoren. Dat verschilt heel erg.
Ik kom uit een vrij gezin voor Turkse begrippen, ik heb een Turkse achtergrond, mijn ouders zijn allebei in Turkije geboren. Vroeger mocht ik alles met mate maar als je dat vergelijkt met andere Turkse meisjes van mijn leeftijd was dat wel meer. Ik mocht natuurlijk niet uitgaan, maar dat deed ik absoluut wel. Maar mijn ouders zijn wel vrij in de zin van dat... Mijn vader wilde heel graag dat ik onafhankelijk werd, dus hij richtte alles op mijn studie. Ik moest studeren, moest een goede baan hebben. Ik moest ervoor zorgen dat ik mee kon in de maatschappij. En in ons gezin speelt religie niet een heel grote rol. Maar het zijn vaak culturele dingen waaruit blijkt dat wij een Turkse achtergrond hebben. Hoe je met je familie om gaat, hoe je met de gemeenschap omgaat, wat ervan je wordt verwacht. Want ja, mijn ouders hebben me niet heel erg onder druk gezet maar lichtelijk dat ik een goede studie moest doen, een goede baan moest vinden. Dus dat zijn wel dingen die mij ook hebben gevormd. Ik ben wel resultaatgericht daardoor, heel bewust van wat ik doe, ik weeg dingen wel heel goed af voordat ik het ga doen maar daarnaast heb ik ook gewoon mijn eigen ik die ook wel assertief en een beetje extravert is. Dus haha dat ik wel een goede combinatie volgens mij. Ik heb een Ghanese vriend, dat is weleens lastig. Om het even zacht uit te drukken. Mijn ouders hebben daar wel moeite mee en die zien op een andere manier hoe ik mijn leven met hem zou kunnen delen. En dat betekent eerst trouwen, om vervolgens samen te kunnen leven en dat is niet iets wat bij mij past en wat ik zou willen. Dus daar wordt de strijd eigenlijk nog steeds over gevoerd, gisteren nog om even een goed voorbeeld te geven. Dus dat maakt het wel lastig. Want ik ben me wel echt bewust van mijn achtergrond en dat zie ik ook als pluspunt, want ik spreek ook vloeiend Turks. Ik heb heel veel familie in Turkije die ik elk jaar nog bezoek. Alleen het is soms wel lastig omdaar een variant van te vinden in mijn levensstijl waarbij beide culturen met elkaar op kunnen schieten. Want volgens mijn moeder ben ik geen typisch Turks meisje die al op haar 20ste of 22ste getrouwd is en misschien nu al een kind heeft. Dus ik ben eigenlijk een beetje...ik val eigenlijk een beetje buiten de boot. Al mijn buurmeisjes zijn eigenlijk allemaal getrouwd, of hebben al een kind. Misschien wel een 2e opkomst. Dus dat soort dingen maakt het wel heel erg lastig met, enerzijds respect naar je ouders dat je hen niet wilt teleurstellen maar toch wel je eigen ding wilt doen. Dat is toch wel een punt waarmee ik nog steeds worstel.
Kan je me vertellen wie Nilay is?
Als je aan mensen zou vragen wie Nilay is dan zou ik denken dat ze zouden zeggen dat Nilay van gezelligheid houdt, van een feestje houdt, van een drankje houdt, van een dansje houdt. Wel loyaal is en altijd voor mensen klaar staat, tenminste dat hoop ik wel. Ook d’r eigen onzekerheden heeft en heel open is in wat ze wel vindt en wat ze niet vindt. Soms een tikkeltje ongeduldig. Kan soms kort door de bocht zijn, denk ik ook wel (tenminste dat zou mijn vriend zeggen haha). En ik kan ook wel piekeren over dingen, moet het zo? Of moet het zo? Dat vind ik nog weleens lastig. En dat ze ook wel kabaal maakt, volgens mij haha. Ik denkdat Nilay wel kabaal maakt als ze ergens binnen komt.
En qua werk?
Qua werk, ik ken iedereen op kantoor, dat zegt ook wel iets over mij. Er werken 200 zoveel mensen. Ik ken de meeste wel, de meeste kennen mij ook wel. Dus ik denk dat ik makkelijk contact maak en dat, dat ook een van mijn kwaliteiten is in mijn werk. Want dat netwerken dat moet je wel gewoon doen. Je moet een beetje “goodwill” creëren om je eigen plan door te krijgen. Dus dat zullen ze ook wel zeggen. Misschien ook wel rommelig en slordig. Ik kan niet heel goed in Excel sheets of dat soort dingen werken. Dat lukt me niet. Ik doe liever gewoon alles even tussendoor. Ik bel ook nooit collega’s, ik loop altijd gewoon even naar ze toe om dingen uit te leggen. Dat zouden ze wel zeggen. Toen ik in Curaçao stage liep. Toen waren we daar met een groep van 5 a 6 studenten van de Hva en toen kwam onze stagebegeleider op bezoek om ons, om even met ons te praten over hoe de stage verliep. Met de praktijkbegeleiders ook op de scholen. En toen heb ik alle meisjes en de docent uitgenodigd bij mij thuis destijds en een barbecue gehouden. En achteraf toen ik mijn evaluatie had terug in Nederland. Toen zei mijn docent, ik denk dat jij de verbindende factor was in de groep, met die meiden.
Dus ik denk dat ik met veel mensen op kan schieten. Ik kan me goed aanpassen en dat zorgt er wel voor ook dat mensen het makkelijk vinden om met mij om te gaan. Ik weet niet of mensen me dan ook gelijk mogen of aardig vinden, ik bedoel ja dat is wel een keuze. Ik moet wel bij de passen. Maar ik leg wel makkelijk contact en ik zorg er wel voor dat ereen groep is. Ik laat niet zomaar mensen vallen en ik accepteer mensen ook wel zoals ze zijn, volgens mij. En dat vond ik in ieder geval een compliment. En dat probeer ik ook wel te koesteren met de vrienden en vriendinnen die ik nu om me heen heb.
Hoe ervaar jij je duale identiek?
Ik heb soms mijn dubbele identiteit wel als naar ervaren omdat het consequenties had op een slechte manier. Bijv. ik mag niet samenwonen met mijn vriend omdat de traditie is dat je eerste gaat trouwen voordat je samengaat wonen. In dat opzicht dan denk ik weleens, jeetje waarom moet dat? Maar aan de andere kant verrijkt het mij ook in heel veel dingen. In wat ik heb geleerd van mijn ouders, hoe je voor elkaar zorgt en dat je er voor elkaar bent. Dat je alleen wordt geboren maar wel onderdeel van echt een gemeenschap of een heel sterk gezin. De contacten met je ouders zijn onvoorwaardelijk. Niet per se dat, het Turks is, maar dat is ook heel hecht met mijn ooms en mijn tantes. Die zullen er altijd voor mij zijn zonder dat ze er iets voor terug nodig hebben. Maar aan de andere kant heeft het mij wel belemmering in mijn dagelijks leven opgeleverd. Dat ik niet mocht uitgaan, dat ik niet rook voor mijn vader. Gewoon de respect kwesti edie zich wel voordoet maar ik neem dat ook wel weer mee omdat ik in een internationale omgeving werk met andere culturen. Dus ik kan me daardoor wel sneller vinden in mensen met een andere cultuur of mensen met een andere achtergrond dan alleen Nederlands, of Italiaans, Spaans, Ghanees. Je hebt dekans om bepaalde zaken vanuit meerdere perspectieven te belichten en dat verrijkt je denk ik alleen maar. En ik spreek nog een 2e taal, dus naast Nederlands en Engels. 3e taal dan.
Ben je maatschappelijk, binnen de Nederlandse samenleving hier weleens mee geconfronteerd?
Ik ben nooit gediscrimineerd, althans ik heb dat nooit zo ervaren, ik heb dat nooit gemerkt. Alleen, ik werk in Den Haag. Nou dat is voornamelijk wit, met allerlei ministeries, ambtenaren die ook voornamelijk witzijn. Tenminste Nederlandse achtergrond hebben. En die vragen dan soms weleens aan mij: “Waar kom je vandaan?” En dan zeg ik dat ik uit Haarlem kom en dan zeggen ze: “Nee maar waar kom je echt vandaan?” Dan zeg ik dat ik Turks ben. En dan zijn ze heel vaak heel verbaast, zo van: “Oh echt? Maar je rookt en je drinkt...”Of je doet dit en dat. De hoogopgeleide Nederlandse elite, waarvan je zou denken dat ze wel een stukje verder kijken dan Henk en Ingrid, die zijn ook heel erg bevooroordeeld. Waar ik dan heel verbaast over ben.
Je hebt zo’n beperkt netwerk en zo’n beperkte kijk op de wereld dat je, je laat verbazen door een 3e generatie Turks meisje omdat die zich wel op een bepaalde manier aanpast en je leven leiden op een bepaalde manier, betekend niet dat je, je achtergrond verloochend.Dus mensen denken gewoon continu heel erg in hokjes en mensen denken in hokjes vanuit angst volgens mij. Om te weten waar je aan toe bent. Oh die is een Turk, dat is een Marokkaan. Dan weet je die zijn moslim, die eten geen varkensvlees, die drinken niet, die hebben geen seks voor het huwelijk. Maar zo simpel zit het niet in elkaar. Vooral de 3e generatie, daar zitten veel meer, dat is veel meer vervlochten met elkaar. Dat is ook juist de kracht maar ook de moeilijkheid. Het lijkt altijd alsof je moet kiezen, wat voel je, je? Ja, uhm ik voel me geen Nederlandse-Turk of een Turkse-Nederlander ik ben Nilay en ik ben in Nederland geboren, ik heb Turkse ouders en ik heb hier gestudeerd, ik zal hier waarschijnlijk ook doodgaan.
Maar wel met een verrijking van een Turkse achtergrond. Alleen ik vind het wel vervelend dat ik me daar af en toe voor moet verantwoorden bij mensen waar ik dat niet van verwacht. En het voelt dan ook echt als verantwoorden en dat vind ik vervelend.
Naast dat de witte Nederlander verbaasd is over mijn levensstijl, daar is ook de 2e, 1e generatie Turk over verbaast. Dus je hebt continu een strijd tussen de confrontatie van 2 beïnvloedingsgroepen omdat ze zo dichtbij je staan, want voor een Turk ben ik de verkaast maar voor een Hollander ben ik een rare Turk omdat ik niet pas in het hokje van een Turk. Dus dat is continu een strijd die je aan het voeren ben. Van... Hoe moet ik het dan doen? Terwijl je eigenlijk zelf wel weet hoe het moet. Je raakt gewoon in de war door wat iedereen vindt, iedereen vind iets van je.
Belemmerd je dit ook in het dagelijks leven?
Ja, nee het belemmerd mij niet in de zin dat ik er jaren of dagen over aan het piekeren ben. Maar ik vind het wel interessant hoe dat ontwikkelt. Ik ben ook heel erg benieuwd hoe mijn waarschijnlijk half Ghanees, half Turkse kinderen dit zullenervaren want dat is ook iets wat niet vaak voorkomt. Maar ik maak me d’r welzorgen om want ik ben denk ik wel sterk genoeg om me daarvan te kunnen afweren en ik ben denk ik sterk genoeg om te weten wat ik echt belangrijk vind en hoe ik wil zijn en wat ik wil doen. En dat heeft eigenlijk niks ermee te maken of je Turks of Nederlands bent, dat is wie ik ben als mens. En als mens weet ik wat voor mens ik ben. Ik weet dat ik geen slechte dingen doe en er ben voor demensen waar ik van houd. Alleen ik kan me echt voorstellen dat er meisjes zijn die dat niet hebben. En die dus wel, omdat het moet, op hun 22ste gaan trouwen met de buurjongen. En vervolgens kinderen krijgen. En als je ze dan echt zou vragen wat had je liever gedaan, dan was het die keuze waarschijnlijk niet geweest. En ik wil absoluut niet als een voorbeeld zijn voor mensen die tegende cultuur of tegen de geldende norm ingaan. Maar het kost mij ook gewoon moeite, omdat ik de strijd bijv. met mijn ouders continu aan moet gaan. De strijd dat je, je niet begrepen voelt, af en toen denk ik jullie moeten ook met mij mee groeien. Want ik snap jullie, maar jullie moeten ook mij snappen. Dus dat is soms lastig dat vind ik wel lastig alleen ik kan me daar wel, ik kan er met een afstandje naar kijken en dan dat relativeren. Ik zoek dan heel graag mijn vriendinnen op of mijn vriend op om problemen waar ik mee zit van een ander perspectief te kunnen belichten. Maar daar moet je ook een hele sterke omgeving voor hebben. Want je omgeving vormt je natuurlijk ook.
SAFIYA
Ik ben Safiya Mamadu, 29 jaar. Ikkom uit Amsterdam, geboren en getogen. Ik werk bij EMS, dat is een creditcardverwerkingsbedrijf en daar zit ik op de salessupport, ondersteuning. Ik heb een oudere zus van 32 en een jonger broertje van 16. Ik ben half Nederlands – half Ghanees. Me vader en moeder zijn gescheiden. Ik ben dus opgegroeid in Amsterdam, en op mijn 11e zijn we verhuist naar Almere. En toen dus na 10 jaar weer terug verhuist naar Amsterdam. Maar ik ben dus opgegroeid in Amsterdam, Amsterdam-zuidoost in de Bijlmer. Daar woonde ik dus met mijn moeder, vader en me zus. En toen gebeurde daar de Bijlmer ramp die hebben we daar meegemaakt en rond die tijd zijn mijn ouders gescheiden. En toen zijn we verhuist naar Daalwijk en dat was natuurlijk best een heftige periode. Ja, we zijn lange tijd met zijn drietjes geweest. Toen leerde mijn moeder na een tijdje de vader van mijn broertje kennen. En toen ik 13 was kreeg ze mijn broertje, toen woonden we inmiddels ook al in Almere. En ja hij was mijn levende barbiepop. En nog steeds wel zie ik hem als klein jochie en is het lastig om hem te zien opgroeien, een grote jongen te zien worden.
Hoe zouden mensen je omschrijven?
Ik denk dat ze me wel zouden omschrijven als een aanwezig persoon, spontaan en behulpzaam. Wel koppig, rechtvaardig dat sowieso. En in familie verband ben ik wel de meest aanwezige. En ook wel drukste persoon. Ze noemen me ook altijd wel een bitch, maar dat komt omdat ik dan ook echt 100% Safiya ben en alles zeg wat ik denk. Ik hoef me bij hen natuurlijk niet in te houden want het is familie die raak je niet kwijt. Ik heb ook minder geduld met hun. Ik heb dan ook wel een korter lontje en ben wat sneller op me teentjes getrapt. Ik denk dus dat ik bij vriendinnen wat genuanceerder ben. Maar ja ik heb wel gewoon een sterke persoonlijkheid. Me zus bijvoorbeeld lijkt qua persoonlijkheid heel erg op mijn vader. Die is wat rustiger en meer introvert. En mijn broertje lijkt meer op mij. Maar alsnog wel wat rustiger en niet zo recht voor zijn raap. Ik ben wel altijd druk en aanwezig waardoor iedereen wel zoiets heeft van oja, Safiya is er. Ik lijk dus wel meer op mijn moeder. Mijn moeder is ook altijd aanwezig en lekker een praatje aan het maken met iedereen. Verder ben ik altijd wel ondernemend en hou ik van aanpakken. Ik ben niet heel goed in advies geven maar ik ben wel goed in luisteren en geef graag mensen het gevoel dat ze gehoord worden zonder hard te oordelen. Op mijn werk ben ik ook heel ondernemend trouwens, ik wil alle balletjes hooghouden. Maar doordat ik ook best chaotisch ben vergeet ik soms weleens een bal die ik hooghoud. Dus daar moet ik mezelf soms wel in remmen. Maar ik ben ook wel iemand die graag alles zo goed mogelijk af wil ronden. Ik doe daarom dingen ook liever zelf dan dat ik ze uit handen geef. Dat is een soort controle die ik graag wil hebben. Ik weet niet of ik dat vroeger ook had maar op de middelbare school vertoonde ik ook wel dat gedrag.
Toen ik je vroeg voor dit interview, gaf je aan dat je niet echt tussen 2 culturen bent opgegroeid omdat je vader niet een aanwezige rol heeft gespeeld in je leven.
Me moeder en me vader zijn gescheiden toen ik 4 was. Dat was dus wel een jonge leeftijd en hij heeft nooit echt iets van zijn cultuur meegegeven. Hij heeft ons de taal niet geleerd, geen bepaalde gewoontes. Dat komt denk ik ook wel door de persoon wie hij is. Ik heb in die zin niet echt het gevoel dat ik Ghanees ben. Qua cultuur en bepaalde opvattingen omdat ik dat verder niet ken. Maar ik ga volgend jaar als het goed is naar Ghana dus dan wie weet, hopelijk leer ik er dan wat over.
Je zegt hopelijk. Heb je daar weleens moeite mee gehad in de zoektocht naar jezelf?
Niet echt, maar ik denk dat het nu vooral moeilijk is in deze tijd om halfbloed te zijn. Vroeger stond ik daar niet heel erg bij stil. Ik weet niet precies waarom het me nu wel meer bezighoud. Maar ergens denk ik wel dat het komt door de opkomst van social media en dat je nu makkelijker en sneller op de hoogte bent van wat er in andere landen gebeurd. En de realisatie dat ik dan wel half Nederlands ben maar mensen dat niet zo zien, dringt nu wel tot mij door. Als ik dan kijk naar mijn broertje, hij is ook een halfbloedje. Mensen zien hem ook gewoon als een donker persoon en dat is een jonge jongen en als je dan ziet wat er nu allemaal in de wereld gebeurd dan denk je, shit dat zou hier ook misschien wel kunnen gebeuren. Dat zou hem of mij ook kunnen overkomen. En dat terwijl ik me gewoon Nederlands voel. Ik denk dat het gewoon de tijd is waarin we leven en het gemak waarmee mensen zich uiten en lelijke dingen kunnen zeggen zonder erbij na te denken. Dat doet mij wel realiseren dat ze dat ook tegen mij kunnen zeggen, zij weten niet dat de helft van mijn familie gewoon blank is.
Heb je een concreet voorbeeld van dat je op die manier in een hokje gestopt wordt?
Ja mensen denken dus altijd dat ik Surinaams ben. Mensen denken nooit dat ik half Ghanees zou kunnen zijn. Dan komt meestal bij de 5e poging als ze het proberen te raden. Ik heb weleens gehad dat als ik in een winkel was dat medewerkers extra op mij gaan letten. Ik heb ook altijd het gevoel dat ik aan moet geven dat ik hier kom om kleding te kopen en niet om het te stelen. Soms zie ik het en echt en soms denk ik dat op voorhand al.
Ja, maar het feit dat je dat al automatisch denkt geeft natuurlijk wel aan dat dit iets is wat speelt.
Ja.. Maar goed om terug te komen op de zoektocht naar mijzelf. Volgend jaar ga ik naar Ghana. Een ik zie dat meer als een verrijking en niet dat ik het gevoel heb dat ik een leegte op moet vullen. Vroeger had ik er absoluut geen interesse in en heb ik het ook soort van afgestoten. Maar ik merk dat ik nu veel meer interesse heb in de Afrikaanse cultuur, niet eens alleen het Ghanese maar gewoon naar de cultuur en bijvoorbeeld het eten, gewoontes en andere culturele dingen die typisch Afrikaans of Ghanees zijn. En ook ga ik nu een beetje meer de richting op om ook meer mensen Ghanese mensen om te gaan of Afrikaanse mensen. Om te ontdekken hoe zij zijn, wat doen zij allemaal?
Denk je ook dat dingen tegen gaat komen die je herkent?
Ik denk niet dat ik iets herken, maar de cultuurshock zal niet heel groot zijn. Maar ik heb dus vooralsnog niet het gevoel dat ik iets mis maar zie het meer als verrijking en het invullen van me interesse. En ik zal dus mijn familie daar ontmoeten. Het zou inderdaad kunnen zijn dat ik het gevoel heb dat ik thuis kom. Maar het kan ook zo zijn dat ik het helemaal kut vind. Dat kan ook. Maar dat is echt iets wat ik pas kanz eggen als ik er ben geweest. Misschien ga ik nooit meer heen of misschien elk jaar. Ik ben nu gewoon meer geïnteresseerd en vroeger totaal niet.
Hoe kwam het dat je het vroeger zo afstootte?
Ik denk omdat mijn relatie met mijn vader echt niet goed was/is. Op dat moment had ik hem ook 2 jaar niet gezien en gesproken. Ik was ook wel een beetje boos over dat hij ons niks mee had gegeven over zijn cultuur. Ik was ook misschien wel een beetje jaloers op mensen die dat wel hadden. Die wel echt ook halfbloedjes waren en wel dingen mee hadden gekregen van hun andere cultuur. Bijvoorbeeld klasgenootjes en vriendinnetjes.
Ik kan me door je verhaal dan wel voorstellen dat je dus voor Nederlanders niet Nederlands bent maar dan ook voor andere leeftijdsgenoten die ook half Nederlands half Ghanees zijn, die van beide culturen iets mee hebben gekregen, ook anders gezien wordt. Heb jij dat ook zo ervaren?
Ja ik denk was daar ook wel jaloers op, ik heb wel 2 kanten maar ik ken er 1 en jij 2. Jij heb dat meegekregen van je vader, je kent je land, je kent je familie. Ik denk dat ik daar ook wel teleurgesteld in was dat ik dat niet had. Toen was ik ongeveer 20 en nu 8 jaar later, is mijn interesse dus gegroeid en ben ik wel al 2 jaar aan het overwegen om te gaan. Ik ga dan dus met me zus en me vader. En ik vind het wel fijn dat ik me zus dan bij me heb om die ervaring mee te delen.
LIZA
Ik ben Liza Chan, Liza is me roepnaam. Pui Ling is mijn echte naam. Ik ben 24 jaar oud. Geboren in Amsterdam, Slotervaart-ziekenhuis. Ik ben de 3e thuis. Ik heb nog 2 zussen thuis. Ik heb Havo gedaan, dat heb ik niet gehaald. Toen ben ik blijven zitten. En ben ik doorgegaan op het ROC. Toen heb ik detailhandel en lifestyle gedaan. Binnen een jaar had ik Niveau 4 en kon ik naar Hbo. Toen ben ik naar de HVA gegaan en daar heb ik Media, informatie en communicatie gestudeerd. En daar heb ik uiteindelijk eigenlijk niks mee gedaan, want ik ben terechtgekomen bij de gemeente. Afdeling vastgoed, waar ik nu werk aan een basisregistratie, al 3 en een half jaar. Er is hier eigenlijk geen opleiding voor dus dat volg je intern. En iedereen die mijn vak dus doet is er op een of andere manier ingerold of doorgegroeid vanuit een andere functie.
Kan je me vertellen wie Liza is? Dus wie ben jij als persoon?
Liza heeft 2 kanten, de ene kant is leuk, druk en soms een beetje vervelend en houd van humor. En aan de andere kant heb je een serieuze Liza die heel erg denkt aan de toekomst, die bang is om te falen en die eigenlijk telkens keihard werkt om een nieuw doel te bereiken. En dit wisselt zich telkens af. En dit is wel echt iets wat ik heb van mijn moeder. Zij is weeskind geweest in China, destijds was Hong Kong vande Britten. Dus veel mensen wilden de grens over naar Hong Kong, op zoek naar een beter leven. Mijn moeder was dus wees kind en kwam nooit in Hong Kong. Zij leefde op de grens en er was ook geen geld voor school. Ze had uiteindelijk wel een pleegmoeder die voor haar zorgde maar ze heeft altijd haar best gedaan om werk te vinden en wisselde veel van baantjes. Uiteindelijk is ze naar Nederland gekomen en ontmoette ze mijn vader. Maar mijn moeder wilde ons altijd alles geven wat zij niet heeft gehad. Dus we werden heel erg verwent en mijn vader verdiende altijd goed geld. Dus ze kon ons ook verwennen. We gingen wekelijks naar de Intertoys en het is niet dat we met een knuffeltje thuiskwamen, nee écht speelgoed. Elke week haalden we nieuwe kleding. We kregen echt alles. Ik had bijvoorbeeld een gewoon laag bed en als we dan naar de Ikea gingen waar ik een hoog bed met glijbaan zag dan kreeg ik die gelijk. Maar dit alles was op 1 voorwaarde. School moest altijd goed zijn. We moesten altijd met een voldoende thuiskomen en een 6 of 7 is dan niet voldoende. Dit kwam allemaal omdat mijn moeder graag altijd heeft willen studeren. Maar daar geen geld voor had. En die eisen heb ik ook altijd in me gehad. Toen ik jong van wilde ik altijd advocaat of arts worden. En dat kwam ook door de Chinese series die we op tv keken. Dat ging altijd over advocaten en dokters want dat is het ideaal beeld. En dat keken we altijd toen ik een klein kind was dus dat wil je dan ook. Het is een soort van brainwashen. De harde opvoeding dus van school heb ik altijd volgehouden.Dus als ik een voldoende haalde en ik werd beloond kreeg ik dus motivatie om door te gaan. Toen ik op 12-jarige leeftijd Havo als advies kreeg voelde het ook alsof ik had gefaald want dan moet ik nog een master na me hbo doen. Ik wilde toen per se naar de universiteit. Maar naarmate je ouder wordt merk je dat, dat allemaal niet zo makkelijk is, je kan het of je kan het niet. Toen kreeg ik een nieuw doel. Dus toen had ik uitgerekend hoeveel jaar ik erover moest doen als ik me hbo had gehaald. Ik zou dan 21 zijn en dat is ook gelukt. Maar toen ik dat had gehaald viel ik in een soort gat en wist ik niet zo goed wat ik moest doen. En kreeg ik meer de angst om te falen maar ik wist ook dat ik wel klaar was met studeren. Ik kwam er ook achter dat ik mijn studie, het vakgebied helemaal niet meer zo leuk vond. Toen ging ik ook veel uit etc. Maar ik ben uiteindelijk wel goed terecht gekomen. Dus ja de 2 dingen die mij het meeste hebben gevormd. Is wel de dril vanuit huis, het harde werken en je mag niet falen. Er heerst eigenlijk ook best wel een schaamtecultuur. Mijn moeder schaamde zich dat ze niet naar school kon, arm was etc. En op het moment dat ze mijn vader ontmoette wilde ze dat ook achter zich te laten. Mijn moeder heeft kanker gekregen en zelfs daar schaamde ze zich voor, ook al kon ze er niks aandoen. Pas toen ze overleden was wisten mensen ervan af. Maar tijdens de ziekte was bijna niemand daarvan op de hoogte.
In groep 1 en 2 heb ik wel moeite gehad, ik heb nooit op een crèche gezeten. Dus ik had geen Nederlands sprekende vriendjes, ik had alleen mijn zussen. Dus ik sprak maar een paar woorden. Waardoor ik huilend naar school ging en huilend thuiskwam. En na een jaar kon ik opeens vloeiend Nederlands en ging het goed op school.
Het was een gemengde school en daardoor voelde ik me nooit echt een buitenbeentje. Ja natuurlijk werd ik als Aziaat weleens gepest. Met opmerkingen als spleetoog. Nu kan ik er om lachen maar vroeger vond ik dat wel heel erg. Maar verder werd er op mijn basisschool ook niet veel gepest. Maar op de middelbare school was dat wel anders. Maar alsnog werd ik niet zo gepest. Ik ging toen alleen maar met Jordanese meiden om en in die fase zag ik mezelf ook wel echt als een Nederlander. Chinees-Nederlands. Ik kwam vaak bijh un thuis en als ze dan een keer bij mij kwamen dan schaamde ik me daarvoor. Omdat ze het niet kennen. En het waren dus ook echt van die ras Amsterdammers en die lachten je gewoon uit. Je hebt bijvoorbeeld in Hong Kong chloor in je water. Dus mijn ouders kookten het water eerst voordat ze het opdronken. En dat deden ze in Nederland nog steeds. En daar gingen ze bijvoorbeeld helemaal stuk. Ook dat ik niet kan fietsen.
Kan jij niet fietsen?
Haha, nee! Wij hebben gewoon altijd een auto gehad. En ik begreep dat Nederlanders wel fietsen en daar had ik dus begrip voor maar andersom was het er niet. En in die periode van me leven wilde ik er wel heel graag bij horen en voelde ik me anders. Ik heb dus echt volledig in de Chinese cultuur geleefd, allebei maar ook volledig Nederlands.
En hoe voel je, je nu?
Ik ben wel echt blij dat ik dat harde werken dus mee heb gekregen van de Chinese cultuur. Maar op school heb ik dus veel Nederlandse mensen om me heen gehad en daardoor denk ik dat ik op mijn werk bij Gemeente Amsterdam, wel goed functioneer. En op dit moment heb ik een relatie met een Marokkaanse jongen, dus dat is weer een andere culturele invloed. Je leert hierdoor dingen combineren en je eigen keuzes in maken.
Heb je ooit moeite gehad met die keuzes?
Nee eigenlijk totaal niet. Ik heb een Chinese collega die dat wel heel erg heeft, je ziet haar zoeken naar; ben ik nou Chinees of Nederlands? Maar dat heb ik niet. Zij is denk ik alleen maar met Nederlanders omgegaan. En ik heb van alles wat meegekregen.
Ik denk dat het goed is voor jezelf om je eigen cultuur mee te maken, de Nederlandse cultuur tijdens het opgroeien meenemen in je beeldvorming en alle andere culturen om je heen. Ik denk dat je anders een identiteitscrisis krijgt. Want dan voel je je overal wel thuis. En als je, je dus niet fijn voelt bij je eigen cultuur kan je het daar moeilijk mee hebben.
Als Chinees heb je in werksferen vaak te maken met positieve discriminatie. “Oh, die chinees, die werkt heel hard door”. Maar dat creëert natuurlijk ook hoge verwachtingen. Maar je hebt ook mensen op mijn werk die serieus denken dat ik alleen maar rijst eet. Elke avond met kroepoek erbij. En dan denk ik alleen maar, wat heb jij weinig kennis. Wat vind ik dat zonde van je leven. Ik denk dat als je meerdere culturen om je heen hebt leer je over iedereen wat. Ik denk dat, dat een mens alleen maar verrijkt. En daarnaast kan ik 2 talen spreken wat natuurlijk heel handig is.
SIFRA
Kan je vertellen wie je bent?
Ik ben Sifra, ik ben 27 jaar. Ik woon in Amsterdam, oorspronkelijk kom ik uit Brabant. Maar sinds mijn studie en werk ben ik terug in Amsterdam. Ik ben afgestudeerd als communicatie professional. 4 jaar gestudeerd op de Hva, Media, Informatie & Communicatie gedaan. Dus ja daar heb ik me passie voor positionering en branding ontwikkeld. Dus nu ben ik volop aan het solliciteren naar een marketingcommunicatie job. Ik zit nu “in between jobs” en werk bij de H&M extra. Verder vind ik het in mijn vrije tijd leuk om tijd door te brengen met familie en vrienden. Maar ik kan me ook prima alleen vermaken door bijv. een boek in een koffietentje te lezen. Af en toe uitgaan en ik vind het heel leuk om te borrelen en uiteten tegaan. Wat kan ik nog meer vertellen?
Misschien iets over je ouders, je familie?
Ik heb nog een zusje, 7 jaar zit ertussen. Zij studeert European studies. Ze studeert momenteel in Liverpool. Env erder, ik ben graag thuis, dus ik heb wel een goede band met me ouders. Nu ik in Amsterdam woon kom ik nog steeds wel minstens 2 keer in de maand thuis bij mijn ouders. Als me familie mij moet omschrijven zouden ze denk ik zeggen dat ik rustig ben, die ook wel goed kan luisteren en dan erover na gaat denken en dat met een oordeel komt. Ik denk dat buitenstaanders op het eerste gezicht mij zullen zien als iemand die verlegen is. Die niet veel zegt. Dat is wel een kenmerk waar ik het liefst wel van af wil stappen en me daar in ieder geval niet mee identificeren. Ik denk dat dat ook wel te maken heeft met mijn afkomst. Als je Molukse mensen zou moeten omschrijven, dan zijn het meer personen die nederig zijn, rustig op de achtergrond. En ja, niet outgoing. In het verleden ben ik hier wel tegen aan gebotst in de Nederlandse cultuur. En daar probeer ik nu dan wel mijn weg in te vinden, met solliciteren enz. Maar ook op het werk zelf, bijvoorbeeld op de werkvloer bij H&M. Om me toch wat meer westers te gedragen. Er wordt ook vaak gezegd dat ik mezelf niet naar de achtergrond moetd rukken etc. Daarnaast zijn Nederlanders ook directer. Misschien is dat ook wel goed, dan weet je gelijk waar je aan toe bent. En dan krijg je niet dat achterbakse. En dat zie je bijvoorbeeld in de Molukse cultuur wel. Als er bijvoorbeeld in de Molukse cultuur iemand jaloers is, dan gaat dat meer achterbaks en in de Nederlandse cultuur wordt dat wel sneller uitgesproken. Nuchterheid, Molukse cultuur wordt je met een geloof opgevoed. Ik ben christelijk/protestants opgevoed.
Is het altijd zo?
Ja, of je bent moslim of christelijk/protestants. Dus, ja dat is mij meegegeven. Dan heb je ook weleens te maken met bijgeloof. En dan heb ik weleens meegemaakt dat je het bijvoorbeeld daarover hebt in het bijzijn van een Nederlander en dan is het gelijk “Ooh daar geloof ik niks van”. Dat komt niet echt een de Nederlandse cultuur voor.
Maar ondanks dat ik wel tegen cultuurverschillen aanloop voel ik me wel beide, Nederlands en Moluks. Vanuit mijn opvoeding is gewoon meegegeven van: je bent gewoon Molukse want er stroomt geen Nederlands bloed door je heen. En je moet vooral niet vergeten wie je bent. Maar bijvoorbeeld op werk of op school dan moet ik me wel westers gedragen om me hier wel te kunnen redden. En daarbij zijn mijn woorden wel het belangrijkste wapen. Om zeg maar te zeggen, hallo ik ben er ook nog. Dat is nu vanaf het MBO/middelbare school ongeveer, toen ik een jaar of 17 was, zich gaan ontwikkelen. Het was voor mij eigenlijk ook wel een beetje een heftige periode, want ik kwam wel in een soort identiteitscrisis terecht waarbij ik ook wel professionele hulp bij heb moeten halen. Ik denk dat dit vooral wel door school is gebeurd. Je moet keuzes maken en je komt met veel andere culturen in de klaste zitten. Dat was dan meer op de middelbare school en op het mbo, het ROC werd dit wel serieuzer.
Heb je weleens het gevoel gehad dat je niet geaccepteerd werd zoals je bent door de buitenwereld en snel in een hokje geplaatst werd?
Ja daar kom ik dan wel weer terug op: “ze is verlegen, ze is bescheiden.” Ik heb ook wel lange tijd het gevoel gehad dat dat dus negatief overkomt. Maar aan de andere kant heb ik zoiets van, zo ben ik. Ik hoef niet per se outgoing te zijn om mezelf meer op de voorgrond te krijgen. Dat is dan meer hoe anderen willen dat ik ben, maar ik wil gewoon mezelf zijn.
En qua uiterlijke voordelen heb ik weleens meegemaakt dat ik bij de kassa sta met mijn moeder, toen ging er een nieuwe kassa open en ging iemand anders voor. En dan zei ik: “ik ben eerst.” En dan zei deze persoon: “Oh ik dacht dat jullie bij elkaar horen.” Ik weet niet of dat een goed voorbeeld is. Maar ik het komt wel door mijn uiterlijk dat die persoon dat denkt. En ook weleens in de H&M tijdens werk, dat ik met mijn Molukse collega bij elkaar stond en dat een klant vroeg: “Werken jullie hier?” “Ja...” “Echt?” En dan vraag ik me af waarom is daar twijfel over als ik mijn naambordje op heb. Is dat omdat wij een tintje hebben? En ik weet niet of ik dat dan moet denken.
Nou al zou ik in dezelfde situatie staan dan zou ik dat nietdenken. Dus het feit dat jij dat dan wel denkt zal ergens door moeten komen. Endat zou niet zo moeten zijn.